Ze horen er gewoon bij, vaak als vast onderdeel van een protocol, of als bewijs voor de zorgverzekeraar. Wat veel zorgverleners niet weten, is dat ze een vervelende trigger kunnen zijn voor patiënten.
In de wereld van onverklaarde klachten is er nauwelijks biomedische zorg en wordt veel gehamerd op psychologische factoren, vaak vanuit theorieën over verkeerde gedachten en gedrag van de patiënt. "Je klachten zijn echt, maar je bent niet ziek." Je bent te angstig, te gefrustreerd, te veel met je ziekte bezig, je coping is inadequaat, je bent te positief of juist te negatief. Het voelt soms alsof je het niet meer goed kunt doen. Ik kreeg ook ooit het commentaar dat ik niet genoeg m’n best deed, omdat de vragenlijsten geen vooruitgang lieten zien. Maar lag dat aan mij, aan de therapie, of (zo bleek later) was het gewoon mijn ziekte die niet behandeld was?
Ik vind vragenlijsten hoe dan ook best ingewikkeld. “Ik zit vol plannen” Euh, ja, eigenlijk wel, maar door mijn ziekte is het verstandig niet te veel plannen te maken. Wat vul ik dan in? Zo hebben best veel vragen een dilemma in zich. #TeamVragenlijstOverdenkers
Maar de grootste stress ontstaat dus doordat zorgverleners snel onterechte conclusies trekken. Ga zo’n psychische vragenlijst maar eens invullen als je ernstige bloedarmoede of vitamine B12 tekort hebt, of als je chemokuren er net op zitten en je prognose nog onduidelijk is. Klachten worden heel makkelijk uitgelegd als bijv. angst of depressie, terwijl er dus iets somatisch speelt. Daar zit je dan, bij iedere vraag te bedenken of het antwoord niet tegen je gebruikt gaat worden. Zie foto’s met voorbeelden hieronder.
Verdriet om je situatie is niet hetzelfde als een depressie. Je zorgen maken over de toekomst kan heel reëel zijn als je een chronische ziekte hebt zonder perspectief. Zoeken naar duidelijkheid is niet hetzelfde als somatisatie. Orthostatische klachten zijn niet hetzelfde als paniek.
Vragenlijsten kunnen natuurlijk best helpend zijn, als ze maar ondersteunend zijn aan het verhaal van de patiënt en we oppassen met conclusies. En we mogen onszelf ook best af & toe de vraag stellen of het werkelijk zo nuttig is wat we vragen.
Reactie plaatsen
Reacties