'Zalig zijn zij die blijven', zeg ik weleens gekscherend. Maar het is wel zo. Vrienden die blijven als het slecht gaat, ze zijn schaars, maar zó waardevol. Veel zieken herkennen wel dat mensen zijn afgehaakt. Mensen snappen je ziekte niet, ze kunnen zich geen voorstelling maken van hoe het is. Ze weten niet wat ze moeten zeggen, zijn te druk, voelen zich machteloos of ongemakkelijk. Op den duur blijven ze maar helemaal weg.
Het is ook lastig. Wat moet je zeggen? Misschien mis je ook gewoon jullie oude leventje, misschien is het te confronterend. Misschien laat je je eigen emoties ook niet toe, wat moet je dan in vredesnaam met die van een ander?
Veel mensen (ook zorgverleners) zeggen graag iets opbeurends als je het moeilijk hebt. “Kijk naar wat je wel hebt, er zijn ergere dingen, het komt goed.” Maar, het komt niet altijd (zomaar) goed. Mensen zijn dan bang je de put in te praten, maar wat ze niet zien: je zit al in de put. Misschien niet altijd, soms klim je er met je laatste krachten weer uit. Maar soms lukt dat niet, dat is een heel logisch gevolg van invaliderend ziekzijn. Dan is het zo fijn als iemand kan zeggen: "ik zie je. Ik kom even bij je in die put zitten. Laat me een beetje van je ellende dragen, zodat het voor jou iets dragelijker wordt."
Veel mensen vinden dat lastig. Ze staan bovenaan de put en roepen dat het wel meevalt, of strooien goedbedoelde adviezen de put in. "Je moet wel uit je bed komen, ga wandelen, probeer het positief te houden, niet depressief worden hoor!" Vaak is men oprecht bezorgd, bang dat je steeds verder wegglijdt. Maar een van grootste factoren waardoor mensen het niet meer zien zitten, is eenzaamheid. Niet alleen fysiek alleen zijn, maar vooral het niet gezien worden.
Juist door erkenning van het rotgevoel wordt dat gevoel wat minder groot. Sommige mensen vinden positieve woorden natuurlijk wél helpend, maar voor veel mensen maakt ontkenning het proces nog eenzamer en zwaarder.
Er zijn, dat is vaak genoeg. Zonder oordeel. Geen 'ja, maars', enkel laten merken 'ik hoor je en jouw gevoel doet ertoe. Je hoeft het niet alleen te doen.' Gedeelde smart is geen halve smart, maar het scheelt toch weer een beetje.
~ Marlies
Reactie plaatsen
Reacties